Drugi front Normandia-Berlin

General

6 czerwca 1944 r. alianci dokonali wielkiej operacji desantowej we Francji – w Normandii w ramach operacji Overlord. Umocnienia Wału Atlantyckiego nie wytrzymały naporu wojsk angielsko-amerykańskich pod dowództwem marszałka Montgomery'ego, wspieranych przez siły morskie i powietrzne oraz desanty powietrzne 6 brytyjskiej i amerykańskich 82 i 101 Dywizji Powietrznodesantowych. 20 czerwca 1944 r. ruiny Caen zostały zdobyte przez Brytyjczyków, a 29 czerwca Amerykanie wyzwolili Cherbourg. 15 sierpnia siły alianckie wylądowały na południu Francji, a 28 sierpnia wyzwoliły Marsylię. W sierpniu wybuchło powstanie paryskie, a wkroczenie do Paryża czołgów gen. LeClerka zakończyło czteroletnią okupację miasta. Pierwszy tydzień września przyniósł wyzwolenie Dieppe, Rouen, Brukseli, Antwerpii i Calais. 17 września rozpoczęła się operacja Market-Garden mająca na celu uchwycenie mostów i wkroczenie do wnętrza Niemiec, co dawało szansę zakończenia wojny przed wigilią 1944 r. Operacja zakończyła się jednak porażką wojsk sprzymierzonych, a most w Arnhem okazało się tym "jednym mostem za daleko". W grudniu 1944 r. ruszyła niemiecka kontrofensywa w Ardenach, która po początkowych sukcesach, zakończyła się klęską, m.in. dzięki bohaterskiej obronie Bastogne i doświadczeniu gen. Pattona. Alianci wkroczyli na terytorium Niemiec i dotarli do Łaby, gdzie 25 kwietnia 1945 nastąpiło spotkanie z idącymi od wschodu Sowietami. Potem rozpoczęła się bitwa o Berlin.