Theodor Eicke (1892-1943)

plutonowy_kruszon

Theodor Eicke (ur. 17 października 1892, zm. 26 lutego 1943) – hitlerowski zbrodniarz wojenny, współtwórca systemu niemieckich obozów koncentracyjnych i dowódca oddziałów SS-Totenkopf oraz SS-Obergruppenführer. Eicke słynął z patologicznego wręcz okrucieństwa i sadyzmu, co miało mieć straszliwe skutki dla przyszłych więźniów obozów koncentracyjnych.

W latach 1909-1918 służył w niemieckiej armii. Po zakończeniu I wojny światowej (za udział w niej otrzymał Żelazny Krzyż) wstąpił do policji. Od 1923 zatrudniony w IG Farben. Eicke był zdeklarowanym przeciwnikiem Republiki Weimarskiej i dlatego w 1928 wstąpił do NSDAP i SA (w 1930 przeniósł się do SS). Dzięki poparciu Heinricha Himmlera awansował bardzo szybko, lecz w 1932 został skazany na karę 2 lat pozbawienia wolności za udział w przygotowaniach do zamachu na przeciwników politycznych NSDAP w Bawarii. Udało mu się uniknąć więzienia, lecz zmuszony został do wyjazdu do Włoch. Do Niemiec powrócił już w 1933. W czasie Nocy Długich Noży był tym, który zastrzelił Ernsta Röhma.

W czerwcu 1933 Himmler mianował Eickego komendantem obozy koncentracyjnego Dachau. Wprowadził on nowy sposób traktowania więźniów przez jednostki Totenkopf (oddziały SS pełniące funkcję strażników w hitlerowskich obozach koncentracyjnych). Odtąd więźniowie nie mieli być uznawani za ludzi, a sposób ich traktowania był sprzeczny z najbardziej nawet elementarnymi prawami człowieka. Egzekucje, bicie, torturowanie i głodzenie było na porządku dziennym. Eicke w ten sposób wykształcił kadrę bezlitosnych morderców, a jednym z jego uczniów był Rudolf Höss. Metody te zostały następnie przeniesione do pozostałych obozów koncentracyjnych. Eicke wymagał także od oddziałów Totenkopf bezwzględnego posłuszeństwa, co oznaczało konieczność ślepego wykonywania przez nie wszystkich jego (najbardziej nawet zbrodniczych) rozkazów.

Dzięki temu w maju 1934 został Głównym Inspektorem Obozów Koncentracyjnych (podlegał Oswaldowi Pohlowi i samemu Himmlerowi) i dowódcą wszystkich oddziałów SS-Totenkopf. Do roku 1939 Eicke przeprowadził reorganizację niemieckich obozów, likwidując wszystkie mniejsze i pozostawiając jedynie Dachau, Sachsenhausen, Buchenwald oraz Ravensbrück. Rozkazał wybudować także pierwszy obóz koncentracyjny w Austrii (Mauthausen w 1938). Ujednolicił organizację wszystkich obozów, określając Dachau jako obóz wzorcowy. Działania te spowodowały, iż cały system obozów koncentracyjnych nabrał dla III Rzeszy ogromnego gospodarczego znaczenia przez bezlitosną eksploatację niewolniczej pracy więźniów. Strażnicy gorliwie przyswoili sobie zasady traktowania więźniów wprowadzone przez Eickego, zmieniając ich obozowe życie w piekło. Po wojnie Rudolf Höss zeznał, iż za zbrodnicze sposób traktowania więźniów w pełni odpowiadał Theodor Eicke. Po utworzeniu w 1939 dywizji SS-Totenkopf w ramach Waffen-SS, Eicke stracił swoją pozycję w systemie obozów koncentracyjnych (otrzymał stanowisko dowódcy dywizji SS-Totenkopf). Jego następcą został Richard Glücks, a urząd Głównego Inspektora Obozów Koncentracyjnych przekształcono w tzw. Amstgruppe D w ramach WVHA.

W czasie gdy pełnił funkcję dowódcy SS-Totenkopf jego oddziały dopuściły się licznych zbrodni. Już w czasie kampanii wrześniowej przeprowadzał liczne egzekucje polskich Żydów, inteligencji i "partyzantów". W okresie wojny we Francji oddziały Eickego rozstrzeliwały bezbronnych brytyjskich jeńców wojennych, a po ataku na ZSRR mordowały sowieckich komisarzy politycznych i oficerów, a także zajmowały się niszczeniem i plądrowaniem radzieckich wiosek. Również w późniejszym czasie SS-Totenkopf wyróżniały się niesłabnącym okrucieństwem i fanatyzmem.

Theodor Eicke zginął 26 lutego 1943 na początku trzeciej bitwy o Charków. Samolot, w którym przeprowadzał rozpoznanie, został zestrzelony przez wojska radzieckie koło miasta Orzeł. W propagandzie nazistowskiej został przedstawiony jako bohater narodowy. Nie ulega wątpliwości, że Eicke był jednym z największych zbrodniarzy III Rzeszy, odpowiedzialnym nie tylko za śmierć milionów ludzi w hitlerowskich obozach koncentracyjnych, ale także za zbrodnie popełnione przez frontowe jednostki SS-Totenkopf.